گام اول برای قانونمندی فضای مجازی

پایگاه رهنما:

چهارشنبه هفته پیش طرح صیانت از کاربران فضای مجازی در مجلس به رای گذاشته شد و نمایندگان با بررسی آن براساس اصل 85 قانون اساسی موافقت کردند. بر اساس این مصوبه یک کمیسیون تخصصی  این طرح را بررسی خواهد کرد و به آن رای خواهد داد یا ممکن است آن را رد کند. این طرح از مدت ها پیش مطرح بوده و واکنش های بسیار زیادی را هم به دنبال داشته است.

دعوا سر چیست؟ دعوا سر این است که تا امروز بحث زیرساخت قانونی نداشته و همه شرکت ها هر طور که دوست داشتند با مردم تا میکردند! از طرف دیگر داده های مردم هم بی صاحب بود و پلتفرم ها مثل کافه بازار هیچ مسئولیتی در قبال نشت داده ها نداشتند. با این طرح جریمه مالی سنگین(تا 30 درصد درآمد سالیانه) برایشان دیده شده است.

قبل از این وزارت ارتباطات خودش قانون می نوشت، خودش اجرا می کرد، خودش ناظر خودش بود. الان قانون نویسی(سیاست گذاری و رگولاتوری) از دست قوه مجریه خارج شده و به کمیسیون زیر نظر شورای عالی فضای مجازی منتقل شده که 1- حاکمیتی است نه دولتی، پس با تغییر دولت ها قوانین عوض نمی شوند به نفع عده ای، 2- ناظر از مجری جدا شده است.

بحث ترافیک هم اینجا مهم شده است، الان دولت در ارمنستان CDN (چیزی شبیه به سرور مثلا که هزینه انتقال داده را کاهش و سرعتش را افزایش می دهد) اینستاگرام را راه انداخته که هزینه اینترنتش برای ایرانی ها داخلی محاسبه می شود، اما پولی که از مردم می گیرد پول ترافیک خارجی است، یعنی 2 برابر! این هم در قانون اصلاح شده و دولت نمی تواند دیگر از این کارها بکند.

تا امروز یک کمیته (تعیین مصادیق) هرچه را که می خواست فیلتر می کرد، الان اگر خدمتی مشابه ایرانی (با لفظ جایگزین مناسب- یعنی باید دقیقا مثل همان باشد در کارکرد و...) نداشته باشد فیلتر نخواهد شد. یعنی مثلاً اینستاگرام فیلتر نمی شود.

خارجی ها تا الان رها بودند. الان می توانند دفتر بزنند در ایران و نمایندگی رسمی داشته باشند، ما هم به آنها امکانات می دهیم و حتی مجوز های مالی مثل ابزار پرداخت به اینستاگرام! (یعنی نیازی به کارت به کارت کردن نیست و خود اینستاگرام درگاه پرداخت داشته باشد که کلی جلوی کلاه برداری را می گیرد.)

تا امروز داده های مردم رها بوده است. از موقع تصویب این قانون می رود ذیل اصل 25 قانون اساسی و حتی امنیتی ها هم دیگر دسترسی ندارند مگر با حکم قاضی.

اکنون کلی آدم دارند با داده مردم کاسبی غیرقانونی می کنند که با اجرایی شدن این قانون دستشان بسته می شود.

کلی شرکت رانتی مثل دیجی کالا و بازار و... کلی پول در می آوردند و در بازار انحصار دارند و الان با  باز شدن مسیر برای دیگران -حتی رقبای خارجی- عصبانی هستند. چرا که آن انحصار به نفع مشتری شکسته می شود. کلی از روابط و حمایت ها و وام ها که تا دیروز رفاقتی داده می شد الان باید شفاف شده و اعلام شود.

فضای مجازی در یک کلمه صاحب دار می شود. خیلی ها نانشان در بی صاحب و بی در و پیکر بودن این فضاست. از دارندگان انحصارهای اقتصادی تا سیاسی بازانی که قاعده مند شدن فضای مجازی فرصت برای جولان آنها را محدود می کند. اغلب سر و صداها مربوط به این دو دسته است. البته که طراحان طرح باید مردم و صاحبان کسب و کارهای مجازی را بیشتر در جریان جزئیات این طرح گذاشته و جنجال و فضاسازی ها را خنثی کنند.